|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->TRANSPORT INTERMODALNY W POLSCE –TERAŹNIEJSZOŚĆ I PRZYSZŁOŚĆDawid Bławat*, Krzysztof Kalkowski**1. WprowadzenieAspekty bezpieczeństwa, ochronyśrodowiskaoraz rosnące zatłoczeniedróg kołowych w Polsce i Europie powodują potrzebę znalezieniaalternatywnejformy transportu towarów lubłączeniatransportu drogowego z innymigałęziami transportu.Transport intermodalny polega nałączeniupodczas przewozu różnychgałęzi transportu w tej samej tzw. zintegrowanej jednostceładunkowej.Ponadtoaby móc mówić o transporcie intermodalnym musi również występować jednaumowa przewozu, a za przebieg dostawy towaru odpowiedzialny musi być jedenwykonawca. Warunkiem funkcjonowania przewozu intermodalnego jest ponadtodyskretyzacjaładunku,co oznacza,żemanipulacjom przeładunkowym podlegajedynie cała jednostkaładunkowa[1].Z transportem intermodalnym bardzo często mylony jest transportmultimodalny i kombinowany, a hasła te stosuje się jako synonimy. Definicjeprawie identyczne dla laika, nie mogą być mylone przez osoby na stałe związanezawodowo z transportem i logistyką. Według dokumentu [2] uchwalonego przezEuropejską Komisję Gospodarczą (UN/ECE), Europejską KonferencjęMinistrów Transportu (ECMT) oraz Komisję Europejską (EC):−za transport multimodalny uważa się przewóz przy użyciu co najmniejdwóch gałęzi transportu,−za transport intermodalny uważa się przewóz towarów w jednejjednostceładunkowejprzy użyciu następujących po sobie co najmniejdwóch gałęzi transportu,−za transport kombinowany uważa się przewóz intermodalny, w którymgłówna część przewozu realizowana jest droga kolejową,żeglugąśródlądowąlub morską, a jedynie krótki odcinek początkowy i/lubkońcowy wykonywany jest transportem samochodowym.Wśród podstawowych atutów transportu intermodalnego można wyróżnić:−uniknięcie manipulacji towarem przy zmianieśrodkatransportu,−wysoki stopień bezpieczeństwa przewozu iładunkudzięki kontrolipodczas operacji przeładunkowo - składowych w terminalach,*Koło Naukowe KoDiK, Politechnika Gdańska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk,tel. 784 122 632, daw10006@wp.pl**Koło Naukowe KoDiK, Politechnika Gdańska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk,tel. 502 164 640, kalkowski@tlen.plniskie koszty składowaniaładunkóww terminalach przeładunkowych,możliwość odprawy celnej z granicy na terminal początkowy/końcowy(ważne w przypadku transportu międzynarodowego),−w przypadku transportu koleją całego pojazdu (ciągnik plus naczepa)kierowca może zaliczyć czas podróży do odpoczynku dobowego.Dodatkowo pośrednio, dzięki zmniejszeniu natężenia ruchu pojazdówciężarowych poprawia się bezpieczeństwo ruchu drogowego na najważniejszychszlakach komunikacyjnych, zmniejsza się tempo degradacji nawierzchnidrogowej oraz ilość emitowanych do atmosfery związków chemicznychpochodzących ze spalin.Upowszechnienie przewozów wykonywanych z udziałem transportukolejowego, transportu wodnegośródlądowegoi morskiego bliskiego zasięgu zzastosowaniem technik transportu intermodalnego jest jednym z narzędzizapewnienia zrównoważonego rozwoju systemu transportowego [11].Transport intermodalny dzieli się na:- Ze względu na zasięg:•przewóz krajowe,•przewóz międzynarodowe,•przewóz kontynentalne,•przewóz międzykontynentalne.- Ze względu na rodzaj użytych jednostek:•przewozy kontenerów,•przewozy naczep,•przewozy nadwozi wymiennych,•przewozy samochodów ciężarowych,•przewozy pojemników specjalnych.- Ze względu na charakter operatora:•transport bezpośredni – operatorem jest przewoźnik,•transport pośredni – operatorem jest przewoźnik pomocniczy.- Ze względu na charakter użytychśrodkówtransportowych:•przewozy szynowo – drogowe,•przewozy drogowo – morskie,•przewozy drogowo – lotnicze,•przewozy szynowo – drogowo – morskie,•przewozy szynowo – drogowo – lotnicze,•przewozy szynowo – drogowo - rzeczne.−−2. Technologia przewozu i przeładunkuObecnie, przy coraz większym zapotrzebowaniu na usługi transportowe,duże znaczenie ma czas przewozu i przeładunku. Aby zoptymalizować teprocesy opracowano wiele systemów, które w znaczący sposób ograniczają czaszaładunku/rozładunku oraz zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa. Donowoczesnych systemów należą m.in.: Cargobeamer, Modalohr, Flexiwaggon,Rollende landstrasse oraz transport bimodalny.CargobeamerCargobeamer to w pełni zautomatyzowany, poziomy system obsługiintermodalnego ruchu kolejowego. Został zaprojektowany przede wszystkim dotransportu naczep i kontenerów.System składa się z trzech części: Cargojet (specjalny wagon kolejowy), Jet(rodzaj platformy, na którą wjeżdża pojazd ciężarowy z naczepą) oraz Cargogate(przystosowana stacja).W czasie załadunku/rozładunku ciężarówka wraz z naczepą wjeżdża naplatformę, na której następuje rozłączenie zestawu. Następnie platformaumieszcza naczepę na wagonie, gdzie jest on zabezpieczany i w efekcie gotowydo odjazdu.Zalety systemu:−załadunek odbywa się dużo szybciej w porównaniu do załadunkudźwigiem,−system działa pod bezpośrednim nadzorem,−wagony kompatybilne są z różnego rodzaju naczepami.Rys. 1.System CargobeamerŹródło:http://www.ibrudat.de/projekte_3.htmModalohrModalohr jest to system, który pod względem działania przypominaCargobeamer. Jest to także w pełni zautomatyzowany system poziomegozaładunku naczep. System ten do prawidłowego działania wymaga specjalnychwagonów wyposażonych w obrotową platformę, na którą wjeżdża pojazd znaczepą. Następnie zestaw jest rozłączany, a platforma wraz z przyczepą obracasię i ustawia równolegle do osi wagonu.Aby system mógł funkcjonować potrzebny jest wyspecjalizowany terminalo dużych wymiarach, wyposażony w niezbędne urządzenia. Wymagane jest teżstosowanie przez przewoźników specjalnych wagonów umożliwiającychzaładunek naczep.Zalety:−szybki czas załadunku i rozładunku,−możliwość obsługi wielu wagonów jednocześnie,−brak konieczności korzystania z dźwigów.Rys. 2.System ModalohrŹródło:http://www.funimag.com/photoblog/index.php/20070911/modalohr-le-ferroutage-non-accompagne/FlexiwaggonFlexiwaggon jest to kolejny system poziomej obsługiładunków.Wodróżnieniu do systemu Modalohr możliwy jest załadunek całych zestawówpojazd + naczepa. Zwiększa to mobilność oraz nie wymusza zapewnieniadodatkowych pojazdów. Znaczącą zaletą jest fakt,żezaładunek i rozładunekmoże odbywać się wszędzie tam, gdzie występuje utwardzone podłoże. Wiążesię to z dużymi oszczędnościami, gdyż nie wymaga się budowyspecjalistycznych terminali.W tym systemie specjalna platforma umieszczona na wagonie obraca sięwzględem osi wagonu, następnie na podłoże opuszczony zostaje podjazd, poktórym zestaw pojazd + naczepa wjeżdża na wagon oraz platforma obraca się dopozycji równoległej do osi.Zalety:−−−−do operacji załadunku i rozładunku wystarczy utwardzone podłoże,możliwość transportu zestawów samochodowych,szybkość operacji,umożliwia transport zestawów drogowych o masie do 60t.Rys. 3.System FlexiwaggonŹródło:http://advantage-environment.com/transporter/trucks-take-the-train-to-reduce-climate-impact/Rollende landstrasseRollende landstrasse to rodzaj transportu intermodalnego, który polega naprzewożeniu koleją samochodów ciężarowych lub zestawów ciągnik siodłowy +naczepa specjalnymi wagonami niskopodwoziowymi. Wagony te charakteryzująsię niewielkąśrednicąkół (380/360/335 mm) oraz płaską podłogąprzystosowaną do transportu pojazdów i przyczep.Zasada działania:−pociąg podjeżdża pod terminal,−od czoła końcowego wagonu dostawiana jest rampa najazdowa,−przez rampę kolejno nadjeżdżają samochody i przemieszczają sięwzdłuż składu, [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Podobne
|